Almanya’da doktor açığı krizi giderek büyüyor

BERLİN — 

Almanya’da doktor açığı giderek büyüyen bir sorun haline gelirken, yurtdışından doktorlara olan ihtiyaç da artıyor.

Ancak yaşlı nüfusun artması nedeniyle oluşan doktor açığı kapatılamazken, hekimlerin yanısıra hemşire, hasta bakıcı, yaşlı bakım uzmanı ve sağlık teknisyenleri gibi kalifiye sağlık elemanları da adeta mumla aranıyor.

Son olarak Sağlık Bakanı Karl Lauterbach, Almanya’da doktor eksikliğinin yakın gelecekte büyük sorunlara neden olabileceğini açıkladı.

Son on yılda üniversitelerden mezun olan doktor sayısında 50 bin azalma yaşandığını söyleyen Lauterbach, "Yeterli sayıda doktor yetiştirmeyi başaramadık. Sonuç olarak önümüzdeki birkaç yıl içinde ülke çapında pratisyen hekim sıkıntısı yaşayacağız. Kendimizi çok zor bir durumun içinde bulacağız, doktor krizini herkes hissedecek" dedi.

Toplumun yaş ortalaması arttıkça sağlık ihtiyaçlarının da artacağına dikkati çeken Lauterbach, gelecekte tıbbi alanda yaşanacak sıkıntının "hayal bile edilemeyecek bir boyutta olacağı" uyarısında bulundu.

Başka ülkelerden doktor almanın Almanya’daki doktor açığının dengelenmesinde yeterli olmayacağını ifade eden Lauterbach, üniversitelere çağrı yaparak tıp öğrenimini kolaylaştırmalarını ve yeni öğrenim kurumları açmalarını istedi.

Tıp eğitimi alanların sayısı yetersiz

Almanya’daki tıp fakültelerinde 10 bin öğrenci eğitim alıyor. Uzmanlar ileriye yönelik ihtiyacın karşılanabilmesi için en az 5 bin öğrencinin daha tıp okuması gerektiğini vurguluyor. Yeni eğitim kurumları açılsa bile, tıp eğitiminin çok uzun sürmesi ve eğitim sonrası staj zorunluluğu nedeniyle, tıp eğitimine yeni başlayanların en erken 12 yıl sonra doktorluk yapabilecekleri belirtiliyor.

Ancak daha da büyük ve endişeye yol açan sorun, şu andaki doktorların yaklaşık yüzde 20’sinin yani 83 bin doktorun emeklilik sınırına gelmesi, bunlardan 11 bininin de önümüzdeki 5 yıl içinde emekliye ayrılacak olması. Hali hazırda aktif olarak çalışan doktorların yüzde 8’i ise şu anda bile 65 yaşın üzerinde.

Toplam doktor sayısı 416 bin olan Almanya'da doktorların yüzde 20’si ise 2030’lu yıllarda emeklilik sınırında olacak. Ülkedeki tüm doktorların yüzde 46’sı 50 yaşının üzerinde. Son dönemlerde birçok doktorun yarım gün çalışmayı tercih etmesi, doktor açığını daha fazla arttıran bir gelişme.

Almanya Federal Sağlık Bakanlığı’nın 2023 yılı için yayınladığı “Doktorluk Mesleği ve Hekim Yetersizliği” raporuna göre, Almanya’da şu andaki doktor açığı yaklaşık 35 bin. En çok eleman açının olduğu branş ise aile hekimliği. Aile hekimliğini nöroloji takip ediyor. Üçüncü sırada ise psikiyatri ve psikoterapi var. Listenin dördüncü sırasında ise kardiyoloji yer alıyor. Sadece bu dört branşta var olan uzman açığı sayısı 25 bin olarak tanımlanıyor.

Yabancı doktorların Almanya’ya akını sürüyor

Almanya’da yabancı doktorların sayısının artması doktor açığını kısmen gideriyor. Alman Tabipler Birliği’nin verilerine göre, Almanya’da Alman pasaportu olmayan doktorların sayısı son yıllarda ikiye katlandı.

31 Aralık 2023 itibariyle Almanya’da 63 bin 763 Alman pasaportu olmayan doktor çalışıyor. 2013’te ülkede 30 bin civarında Alman pasaportu olmayan doktor çalışıyordu. Söz konusu doktorların çoğu Avrupa ve Ortadoğu ülkelerinden geliyor. Türkiye’den gelen doktor sayısı ise 2 bin 628.

Almanya'da çalışmak isteyen Türk ve diğer yabancı doktorların bazı bürokratik zorluklarla karşı karşıya kalması, iş görüşmesi için vize alma gibi süreçlerin ortalama 6 ay sürmesine rağmen, yapılan başvuruların eskiye oranla daha esnek ve hızlı işleme alındığı biliniyor.

Almanya'da doktorluk yapabilmek için neler gerekiyor?

Almanya’da doktorluk yapabilmek için asgari B2 seviyesinde Almanca bilmek ve mesleki terminoloji ve jargona hakim olmak gerekiyor.

Almanya’da Türk üniversitelerinin tıp alanında denkliği olmadığı için, Türkiye’den alınan diplomanın denkliğinin yapılması, yani "doktorluk yetki belgesi" (Approbation) şartı aranıyor. Denklik sonrasında ise Almanca sözlü sınavından sonra hemen doktorluk yapma yetki belgesi alınabiliyor.

Cem Dalaman