78 yıl sonra sağın kalesi Manisa'da CHP zaferi nasıl geldi?

Tek partili dönemin bittiği 1946'dan bu yana yerel seçimleri Manisa’da kazanamayan CHP, 78 yıl aradan sonra tarihi bir zafer elde etti. Resmi olmayan sonuçlara göre, 31 Mart yerel seçimlerinde CHP’nin Manisa Büyükşehir adayı Ferdi Zeyrek yüzde 57,26 oy oranıyla en yakın rakibi Cumhur İttifakı adayı Cengiz Ergün'e neredeyse iki kat fark attı. 2009’dan beri üç dönem üst üste yerel seçimleri kazanan MHP’li Ergün, bu seçimde yüzde 29,78’de kaldı.

CHP büyükşehrin yanı sıra kentteki 17 ilçenin 14’ünü de kazanmayı başardı. 2019’daki yerel seçimde CHP’nin Manisa’da kazandığı ilçe sayısı 4’tü.

Peki 78 yıldır sağın kalesi konumundaki Manisa’da kale neden yıkıldı, CHP nasıl kazandı?

Manisalıların 31 Mart’ta tercihini CHP’den yana değiştirmesinin nedenlerinin başında, ekonomideki sıkıntılar ve kentte su faturalarının pahalılığı geliyor. Uzun yıllardır oy verdikleri partilere bu seçimde özellikle küsenlerse, hükümetin ekonomi yönetimine ve hayat pahalılığına tepki gösteren emekliler. Manisalılara göre 31 Mart seçim sonucu iktidara bir mesaj niteliğinde.

“Hayatımda ilk kez CHP’ye oy verdim”

VOA Türkçe’ye konuşan Manisalı emekli Rahime Altay, CHP’ye hayatında ilk kez oy verdiğini söyledi. Altay, “Biz anadan babadan demirkıratlıyız. Demirkırat vardı o zamanlar, biz onu biliyorduk anamız, babamız, dedemiz, ninemizden. Sonra azıcık ‘AK Parti’ dedik. Sonra ‘AK Parti de gitsin gençler gelsin’ dedik. Özgür Özel’i de sevmiyorum ama Gülşah’ı (CHP’li Şehzadeler Belediye Başkanı Gülşah Durbay) seviyorum. İnşallah Manisa’mıza çok iyi olur” dedi.

Geçen yerel seçimde MHP’li Ergün’ü desteklediğini söyleyen Altay, bu seçimde tercihini değiştirme nedeninin geçim sıkıntıları olduğunu kaydetti. Altay, “10 milyon (bin) maaş alıyorum, ev de kira zaten. İnşallah bu iyi olacak” dedi. Kentteki su faturalarının pahalılığından yakınan Altay, “Cengiz (Ergün) tanıdığımızdı, Manisa’nın belirli insanlarındandı. Ama olmadı, ‘bu defa değişsin’ dedik. Su almaya gidiyorum, eskiden 100 lira veriyorduk, 8 ton su veriyordu. Şimdi 300 lira vereceğim, 8 ton su alacağım. 8 ton su nereme yetecek benim” diye sordu.

Eski büyükşehir belediye başkanı Ergün 2015 yılında Manisa’da kullanılan su sayaçlarını ön ödemeli elektronik kartlı sayaçlarla değiştirmişti. CHP’li Zeyrek’in seçim vaatleri arasında, su faturalarının ucuzlatılmasının yanı sıra kartlı su sayaçlarına son verilmesi de yer alıyor.

“Aç kurt, ambarı deler”

Emekli Yusuf Sezer de 31 Mart’ta hayatında ilk kez CHP’ye oy verdiğini söyleyen bir ülkücü. Sezer, “İlk defa sola oy verdim. Memleketin gidişatı yaramaz. Buna bir dur demek lazımdı” dedi. Yerel seçimleri, “gelecek genel seçimin ayak sesleri” olarak gördüğünü de kaydeden Sezer, “Benim çevrem komple AK Parti’ye oy veriyordu. Neden döndüler? Bir sebebi var, insanlar çıkmazdaydı. Aç kurt, ambarı deler. Artık denize düşen yılana sarıldı” diye konuştu.

Eski belediye başkanı MHP’li Ergün’ü de eleştiren Sezer, “Padişahlık ilan etmişti Manisa’da Cengiz Ergün. Kendi yandaşlarının nerede mekanları varsa, oralara yardımcı oldu. Ferdi Zeyrek, Manisa çocuğu, bildiğim kadarıyla gariban bir aileden gelme. Yokluğu bilen birisi. Cengiz Bey yokluğu bilmiyordu, Cengiz Bey zengin çocuğu. Ben Ferdi Zeyrek’in hiç vaatlerini dinlemedim. Sadece Cengiz Bey gitsin, kim gelirse gelsin. Bu fikirde değildim, en son bu fikre sahip oldum. Cengiz Bey gitsin artık, çünkü yoksulun halinden anlamıyor” ifadelerini kullandı.

“Çalana maşallah, çalamayana inşallah diyorlar”

Kenan Bagatarhan ise bu seçimde de tercihini Cumhur İttifakı’ndan yana kullanan Manisalılardan. Bagatarhan, 31 Mart’ta CHP'ye açık ara farkla kaybetme nedenlerini, “Şimdi bunlar seçimi niye kaybetti? Bir, ihtiyacı olmayanlara erzak, kömür. Bu, mazlumun, yetimin hakkı. Bu, hırsızlıktan daha beter, daha pis bir şeydir. İkincisi, adam belediye başkanı olmuş, milletvekili olmuş ‘çalana maşallah, çalamayana inşallah’ diyor. Kendi aralarında çalma yarışına girmişler. Böyle adi insanlar var kusura bakmayın, böyle insanlar çok yani” diye açıkladı.

Bagatarhan bu eleştirilerine rağmen yine de Cumhur İttifakı adayına oy verdiğini söyleyerek, “Oyum Tayyip Erdoğan olduğu sürece AK Parti’ye. Tayyip Erdoğan dürüst olduğu için ona veriyorum, onun hatırına veriyoruz” dedi.

AK Parti, tıpkı 2019’daki yerel seçimlerde olduğu gibi 31 Mart 2024’te de Manisa’da aday çıkarmayarak MHP’ye destek vermişti.

“Biz başkanımızı görmüyorduk, seçimden seçime görünen bir başkandı”

CHP’li Ferdi Zeyrek’i “dürüst, çalışkan, halkımızdan olan bir kişi” diye tanımlayan Münire Ertem ise seçim sonucundan çok memnun olduğunu söyledi. Ertem, eski Başkan Ergün’le ilgili “Biz başkanımızı görmüyorduk, seçimden seçime görünen bir başkandı. Biz 2019’daki seçimlerde CHP’li olduğumuz halde MHP’ye vermiştik, bir önceki adayı beğenmediğimiz için. CHP’liler olarak el ele verip Cengiz Başkan’ı seçmiştik. Ama olumsuz oldu, iyi çalışmadı” dedi.

2019’daki geçen yerel seçimde Manisa’da aday göstermeyen CHP, Millet İttifakı çatısı altında İYİ Parti’nin adayına destek olmuştu. İYİ Parti adayı yüzde 38’de kalırken Ergün, seçimi yüzde 52,77 oy oranıyla kazanmıştı.

“Bu, direkt yukarıdakilere bir mesajdı”

31 Mart’ta oyunu CHP’ye verdiğini söyleyen emekli Abdullah Çetinok da yerel seçimlerin iktidara birçok tepki mesajı taşıdığı görüşünde. Kendini Devlet Bahçeli’nin siyasi duruşu nedeniyle MHP’yi terk eden bir ülkücü olarak tanımlayan Çetinok, “Açlık sofuluğu bozar. Burada muhafazakar seçmen fazladır. AK Parti’ye icraatlarından dolayı biraz kızgınlar. Ayrıca kimse Cumhuriyet kazanımlarını da kaybetmek istemiyor. Millet, tarikatlara da tepki gösterdi. Bunu sadece yerel seçim olarak düşünmeyin. Bu, direkt yukarıdakilere bir mesajdı. Genel seçim olsaydı zaten kaybetmişlerdi” dedi.

Ekonomik sıkıntıların özellikle Manisa’daki çiftçileri vurduğundan bahseden Çetinok, “Manisa, çiftçi memleketi. Şu anda bir litre mazot 45 lira. Bugün herhalde Türkiye’nin en pahalı suyunu Manisa kullanıyor. Hadi buradaki vatandaş üç ton beş ton su kullanır, önemli değil. Ama köylerde iki tane ağaç suluyoruz, 2-3 bin lira su parası geliyor. Yani suyu açmaya korkar olduk” dedi.

Zeyrek: “Bu kadar büyük puan farkını ben de beklemiyordum”

CHP’den Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Ferdi Zeyrek de açık ara farkla seçimi kazanmalarının sürpriz olduğunu söyledi. VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Zeyrek, “Açıkçası bu kadar büyük puan farkını ben de beklemiyordum. Kazanacağımızı bekliyorduk. Çünkü halkımdaki hizmet aşkını görüyordum, kazanacağımız aşikardı. Puan farkını ise ben şuna bağlıyorum, bunun adına biz Manisa ittifakı diyoruz. Manisa ittifakı hizmete sahip çıktı, Manisa ittifakı evladı olan sayın genel başkanımız Özgür Özel’e sahip çıktı. Manisa ittifakı Ferdi Zeyrek’e ve CHP’ye sahip çıktı. Bize çok önemli bir görev verdiler. Bu kadar puan farkının olması bizim mesuliyetimizi daha çok arttırıyor” dedi.

“Herkes ‘bizi Cengiz Ergün’den kurtar’ diyordu”

Zeyrek, eski Başkan Cengiz Ergün’e yönelik halktaki olumsuz tepkilerin de seçimi kazanmasında etkili olduğunu kaydederek, “Herkes şunu söylüyordu ‘kurtar bizi Ferdi baba’. ‘Kurtar’ ve ‘yeter’ sözcüğüyle başlıyordu hepsi. Çünkü Manisa’m, artık ben de dahil olmak üzere bu yönetim anlayışından bıkmıştık. Bu rantçı zihniyetten bıkmıştık, bu halkından uzak, kopuk olan zihniyetten bıkmıştık. Artık herkes bir kurtuluş istiyordu” şeklinde konuştu.

31 Mart’ı gelecek genel seçimin provası niteliğinde gördüğünü kaydeden Zeyrek, “Geçtiğimiz seçim bir yerel seçimdi, genel seçim değildi. Çünkü partili veya partisiz, parti gözetmeden birçok oy topladık biz burada. İnsanların güvenine hasıl olduk. Umarım genel seçimde de bu başarıyı katlayarak daha çok ilerleriz. Genel seçime kadar olan sürede bizim daha çok çalışmamız gerekiyor. Bu provayı asla döndürebilmek için bize çok görev düşüyor” dedi.

“CHP’nin kalesini” sollayan seçim galibiyeti

CHP lideri Özgür Özel, seçimlerin kazanılmasının ardından memleketi Manisa’da yaptığı konuşmada, İzmir’i sollayan seçim başarısına dikkat çekmişti. Özel, “İzmir il başkanımız, ‘İzmir’den esen meltemi ulaştırırsak Manisa’yı kazanırız’ demişti. Seçim sonuçlarına bir baktık, İzmir yüzde 50, Manisa yüzde 60. İzmir’den Manisa’ya meltem değil, Manisa’dan İzmir’e karayel esmiş” ifadelerini kullanmıştı.

VOA Türkçe’ye konuşan Ferdi Zeyrek, “CHP’nin kalesi” nitelendirmesini İzmir’den devralmakta iddialı olduklarını söyleyerek, “Kendi aramızda çok tatlı bir yarış var. Geçen gün Cemil başkanla (Tugay) da bunun şakalaşmasını yaptık. Artık İzmir’le Manisa ikiz şehir. Aramızda bir tane dağ var. Ama şimdiye kadar siyasal ve sosyal bir bağ yoktu. Ortak proje anlamında birliktelik yoktu. Biz Cemil başkanla birlikte bunu sağlayacağız” dedi.

• Soner Kızılkaya
• Oğulcan Bakiler