Almanya Erdoğan-Scholz görüşmesinden memnun

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın günübirlik Berlin ziyaretinin ardından Alman hükümet yetkilililerinden yapılan açıklamalarda iki ülkeyi ilgilendiren bir dizi konuda anlaşmaya varıldığı duyuruldu.

Başbakan Olaf Scholz’e yakın kaynaklar, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Scholz veheyetlerin Başbakanlıkta yaklaşık iki saat süren akşam yemeğinde Gazze'deki insani durumun, rehinelerin serbest bırakılmasının ve bölgesel bir tırmanıştan duyulan endişelerin ele alındığını bildirdi. Görüşmede ayrıca Gazze Şeridi ve Ortadoğu'daki çatışmalara ilişkin olası perspektiflerinde ele alındığı açıklanarak, "Federal Başbakan Almanya'nın İsrail'le dayanışma içinde olduğunu vurguladı ve Hamas'ın terörist saldırısını açıkça kınadı" denildi.

Görüşmede Scholz’un, Almanya'da kalma hakkı olmayan sığınmacıların Türkiye'den ülkelerine geri gönderilmelerinin hızlandırılmasını da istediği de belirtildi. Hükümet kaynaklarına göre Alman Başbakanı bunun için "sağlam bir mekanizma" oluşturulması gerektiğini vurguladı.

Alınan bilgiye göre, "Bu nedenle her iki lider de içişleri makamlarının yeni kurulan ikili çalışma grubu çerçevesindeki yoğun çalışmasını memnuniyetle karşıladı ve kısa sürede uzlaşmaya dayalı bir sonuca ulaşılması talimatını verdi." İkilinin ayrıca Türkiye'den gelen imamların görevlendirilmesine kademeli olarak son verilmesi amacıyla Almanya'da imam eğitiminin hızla yaygınlaştırılması konusunda da mutabık kaldığı belirtildi.

Scholz Erdoğan'a bu yılın Şubat ayında meydana gelen ve on binlerce insanın hayatını kaybettiği yıkıcı depremin ardından eğitim kurumlarının yeniden inşası konusunda destek sözü verirken, Scholz ve Erdoğan Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik savaşını sona erdirmesi için "hala acilen çağrıda bulunulması gerektiği" konusunda mutabık kaldı. Olaf Scholz’un ayrıca Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğini hızlı bir şekilde onaylaması için de çağrı yaptığı belirtildi.

İkili ilişikilerin önemine vurgu

Erdoğan ve Scholz'un Berlin'de düzenlediği basın toplantısında yaşanan gergin anlara rağmen, Alman hükümet çevrelerinin Türkiye ve Almanya arasındaki işbirliğine vurgu yapması dikkat çekti. Basın toplantısının ana konusu olan İsrail-Filistin çatışması hakkında Erdoğan sert açıklamalarda bulunmuştu. Scholz’e yakın siyasi çevrelerden ziyaret öncesinde de yapılan açıklama ve değerlendirmelerde, Alman Başbakanı’nın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Hamas ve İsrail’le ilgili söylediklerine katılmadığını ancak Ukrayna’da savaşın bitmesi ve Hamas’ın elindeki rehinelerin serbest bırakılması için arabulucu rolü üstlenebileceğini bildiğine dikkat çekilerek, Türkiye’nin Almanya için vazgeçilemeyecek bir partner olduğunun altı çizilmişti.

VOA Türkçe’ye ziyareti değerlendiren sosyal demokrat SPD Federal Parlamento milletvekili Macit Karaahmetoğlu da, Scholz ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın baş başa görüşmesi öncesinde gerçekleşen basın buluşması ve ardından ikili görüşmelerin, ziyaretin yapılmasının önemini kanıtladığını vurguladı

Karaahmetoğlu, "Önceki tüm kuşkulara rağmen Türkiye Cumhurbaşkanı beklendiği üzere Berlin’de üslubunu yumuşattı. İsrail'in var olma hakkı sorulduğunda geri adım attı ve tüm insanların eşitliğini vurgulayan genel ifadelerle cevap verdi. Erdoğan'ın İsrail devletini de açıkça içeren iki devletli bir çözüm çağrısında bulunmasını, Ortadoğu'daki krize yaklaşımının normalleşmesi yönünde önemli bir sinyal olarak görüyorum. Scholz'un, eleştirel soruların engellenmediği bir basın toplantısı düzenleyerek bu zorlu ziyeretin üstesinden gelmesi iyi oldu. Bu konuda gerçek bir ilerleme kaydedilmesi ancak en karmaşık ortaklarla bile samimi bir ilişkiiçinde olunması halinde mümkün olabilir" şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Almanya'da gerçekleştirdiği çalışma ziyaretini tamamlamasının ardından gece saatlerinde İstanbul'a geri döndü.

Cem Dalaman