AB’nin Rusya’dan sıvılaştırılmış gaz ithalatı Ukrayna savaşı öncesine oranla iki katına çıktı

Avrupa Birliği, Ukrayna savaşına rağmen Rusya’dan rekor miktarda doğal gaz almaya devam ediyor.

Sivil toplum örgütü Global Witness'a göre, Avrupa Birliği ülkeleri artık Ukrayna'nın işgali öncesine kıyasla Rusya'dan çok daha fazla sıvılaştırılmış doğal gaz satın alıyor.

Global Witness, Avrupa'nın Rusya'dan sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatının Ukrayna işgalinin başlangıcından bu yana yüzde 40 arttığını açıkladı. Global Witness'ın tahminlerine göre; AB'nin, 2023 yılının tamamında Rus LNG alımlarının 5,3 milyar Euro’ya ulaşması bekleniyor.

Hammadde pazarlarına ilişkin gerçek zamanlı veriler yayınlayan Kpler tarafından sağlanan rakamlar üzerinden analiz yapan Global Witness, "Avrupa Birliği ülkeleri artık Ukrayna'nın işgali öncesine kıyasla çok daha fazla Rus sıvılaştırılmış doğal gazı satın alıyor, İspanya ve Belçika ise Çin'in çok az önünde" dedi.

Avrupa Birliği (AB), Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yanıt olarak, Rusya’nın gelirlerini keserek, savaşı yönetemez hale gelmesini sağlamak amacıyla, Rus gazını almamaya karar vermişti. Ancak, Avrupa Birliği, sanılanın aksine Rusya'dan doğalgaz alımına son vermekten çok uzak.

Ukrayna'nın işgaline rağmen Avrupa, kendisini Rus hidrokarbonlarına olan bağımlılığından kurtarmaya çalışırken, Moskova'dan gelen sıvılaştırılmış doğalgaza yaptırım uygulamıyor. Kuzey Akım boru hattının sabote edilmesinin ardından Avrupalılar için Rus doğalgazı seçeneği ortadan kalktı. Ancak, bu gazın alternatifi sıvı doğalgaz, Avrupa pazarında kendisine yer bulmakta hiç zorlanmadı.

Global Witness’ın rakamlarına göre, AB ülkeleri Ocak ve Temmuz 2023 arasında toplamda 22 milyon metreküp LNG satın aldı. Bu da aynı dönemdeki 2021 yılına göre, 7 milyon metreküpten daha fazla alım yaptığı anlamına geliyor. Bu rakam, toplam Rus sıvılaştırılmış gaz ihracatının yüzde 52'sini temsil ediyor.

En çok Belçika, İspanya ve Fransa alıyor

Rusya’nın müşterileri arasında, Rus sıvılaştırılmış gazının yüzde 20'sini alan Çin başı çekiyor.

Halen AB içinde, Rusya’dan en çok İspanya, Belçika ve Fransa sıvılaştırılmış gaz almaya devam ediyor. Bu 3 ülkeyi, sırasıyla, Hollanda, Yunanistan, Portekiz ve Finlandiya izliyor. İspanya şu anda dünyadaki Rus LNG'sinin en büyük ikinci alıcısı konumunda ve onu Kuzey Avrupa'da büyük miktarlarda sıvılaştırılmış gaz işleyebilen limanlardan birine sahip olan Belçika takip ediyor.

Başka bir deyişle, 2023 yılının ilk yedi ayında Rusya'nın toplam satışlarının yüzde 18'ini İspanya, yüzde 17'sini ise Belçika gerçekleştirdi. Savaştan önce, 2021'in aynı döneminde İspanya 5., Belçika ise 7. sırada yer alıyordu.

Analistler, İspanya'nın enerji şirketi Naturgy ve Fransız Total'in de büyük miktarlarda Rus LNG'si için devam eden sözleşmeleri olduğuna dikkat çekiyor. AB, LNG alımlarının yüzde 16'sını Moskova'dan gerçekleştiriyor ve bu da Rusya'yı AB’nin ABD’den sonra ikinci pazarı yapıyor.

Sivil toplum örgütü, Shell ve TotalEnergies'nin Rusya gazını satmaya devam ettiğini, TotalEnergies’nin, Çinli CNPC ve Rus Novatek'in yanısıra, Kuzey Sibirya'da dev sıvılaştırma tesisleri işleten Yamal LNG ortak girişiminde çoğunluk hissedarı olmaya devam ettiğini belirtiyor. Yamal LNG'nin yüzde 20'sine sahip olan Fransız petrol şirketi TotalEnergies ise, "Avrupa yaptırımlarına sıkı uyum sağladıklarını" belirtiyor.

STK'ya göre TotalEnergies, ülkedeki Rus olmayan en büyük LNG alıcısı ve yıl başından bu yana yaklaşık 4,2 milyon metreküp Rus LNG'si satın aldı.

Global Witness uzmanlarından Jonathan Noronha-Gant, "AB ülkelerinin boru hattıyla taşınan Rus gazından kurtulmak için bu kadar çok çalışmış olmaları ve bunun yerine gemi yoluyla taşınan gaz koymaları inanılmaz” diyerek derhal bu alımlara son verilmesini istiyor.

“Absürt bir durum”

Rus karbon yakıtlarına bağımlılığını 2027 yılına kadar sona erdirmeyi planlayan AB açısından bu rakamlar şaşırtıcı bulunuyor. Bu rekor alımların sürmesinin Brüksel’in, LNG alımına karşı çıkmakta gecikmesinin yol açtığı belirtiliyor.

Avrupa Enerji Komiseri Kadri Simson, geçen Mart ayında, üye devletleri ve şirketleri “Rus LNG'sini satın almayı bırakmaya” çağırdı. AB Dönem Başkanı İspanya’nın Enerji Bakanı Teresa Ribera da, Rusya’ya yaptırım uygulanırken, sıvılaştırılmış doğalgaz alımının savaş öncesine oranla rekor bir artış gerçekleştirmesinin “absürt” olduğunu belirterek, İspanyol alıcılardan Rus LNG'si için yeni sözleşmeler imzalamamalarını istedi.

Arzu Çakır