Hindistan'ın uzay aracı Chandrayaan-3 Ay'a başarıyla indi

Ay'ın keşfi ve Hindistan'ın uzay gücü olan bir ülke olarak kendini kanıtlaması açısından kritik önem taşıyan Chandrayaan-3 adlı araç, Ay'a başarılı bir iniş gerçekleştirdi. Böylelikle Hindistan; eski Sovyetler Birliği, Amerika ve Çin'in ardından Ay'a başarılı iniş yapan dördüncü ülke oldu.

Chandrayaan-3'ün Ay’a inişini BRICS zirvesi için bulunduğu Güney Afrika'da izleyen Hindistan Başbakanı Narendra Modi, “Bu, yeni Hindistan'ın zafer çığlığı” ifadesini kullandı.

Rusya'nın Luna-25 adlı araçla giriştiği benzer Ay misyonu, bir haftadan az süre önce Ay'a çarparak başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Hindistan, 2019'da da Chandrayaan-2 adlı araçla Ay'a iniş gerçekleştirme girişiminde bulunmuş, ancak araç Ay'a çarpmış ve başarısız olmuştu. “Chandrayaan” Sanskritçe “ay aracı” anlamına geliyor. Bu, Hindistan'ın ikinci Ay'a iniş denemesi olacak.

Chandrayaan-3'ün Ay’da iki hafta boyunca işlevini sürdürmesi ve bir dizi deney yapması bekleniyor. Bu deneylerden birinin, Ay yüzeyinin mineral yapısının spektrometre ile analizinin olması planlanıyor.

Uzay sektöründe danışmanlık hizmetleri veren SpaceTec Partners şirketinden Carla Filotico, “Ay'ın güney kutbuna iniş, Hindistan'a Ay'da su buzu olup olmadığını keşfetme şansı tanıyacak. Bu, Ay jeolojisine ilişkin toplu veri ve bilimsel çalışmalar açısından çok önemli” dedi.

Ülke çapındaki ibadet yerlerinde dualar okunurken okullarda Ay'a inişi bekleyen çocuklar, ellerindeki Hindistan bayraklarını salladı.

Ganj Nehri kenarında toplanan çocuklarsa Chandrayaan-3'ün Ay'a güvenli bir iniş gerçekleştirmesi için dua etti, camilerde dualar okundu. Başkent Yeni Delhi'deyse Petrol Bakanı Hardeep Singh Puri de bir Sih tapınağında dua etti.

Bakan Puri, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Hindistan sadece ekonomik değil, bilimsel ve teknolojik ilerleme de kaydediyor” dedi.

Engebeli arazi şartları, Ay'ın güney kutbuna inişi zorlaştırıyor. Bu nedenle Ay'ın güney kutbuna başarılı ilk inişi gerçekleştirmek tarihi önem taşıyor. Bölgedeki su buzu, gelecek misyonlar için yakıt, oksijen ve içme suyu sağlayabilir.

Narendra Modi hükümetinin uzay yatırımlarına ve uydu bazlı şirketlere ağırlık verdiği Hindistan içinse Ay’a başarılı bir iniş, ülkenin bir uzay gücü olarak yerini pekiştirmesi anlamına geliyor.

Uzay daireleri neden Ay'ın güney kutbuna ulaşma yarışına girdi?

Ay'a ilk Apollo inişinin gerçekleştirilmesi öncesinde, 1960'larda bilim insanları, Ay'da su olabileceğini tahmin etmişti. Apollo ekiplerinin 1960'ların sonu ve 1970'lerin başında Ay'dan getirdiği numunelerinse kuru olduğu görülmüştü.

Brown Üniversitesi araştırmacılarıysa 2008 yılında yeni teknolojiyle bu numuneleri tekrar incelemiş ve küçük volkanik cam boncukları içinde hidrojen bulmuştu. 2009'da Hindistan Uzay Araştırma Kurumu'nun geliştirdiği uzay aracı Chandrayaan-1'a yerleştirilen bir NASA aygıtı, Ay yüzeyinde su olduğunu tespit etmişti.

Aynı yıl Ay'ın güney kutbunda bir başka NASA aracı, Ay yüzeyi altında su buzu bulmuştu. 1998'deki NASA misyonu Lunar Prospector ise Ay'daki en yüksek su buzu yoğunluğunun güney kutbundaki gölgeli kraterlerde olduğuna ilişkin kanıt elde etmişti.

Ay'da su olması neden önemli?

Ay'daki eski su buzu keseleri, Ay'daki yanardağlara, kuyrukluyıldızların ve asteroidlerin Dünya'ya getirdiği maddelere ve okyanusların kökenine ilişkin veri sunabilir.

Su buzunun yeterli miktarlarda olması, gelecekteki Ay keşiflerinde içme suyu kaynağı olabilir ve cihazların soğutulmasında kullanılabilir.

Su buzu ayrıca parçalanarak yakıt olarak kullanılmak üzere hidrojene, solunum içinse oksijene dönüştürülebilir. Bu gelişmeler, Mars misyonlarını ya da Ay'da madenciliği destekleyebilir.

Birleşmiş Milletler'in 1967 yılında kabul ettiği Uzay Anlaşması, herhangi bir ülkenin Ay üzerinde mülkiyet hakkı talep etmesini yasaklıyor. Ancak anlaşmada ticari faaliyetleri durduracak herhangi bir hüküm bulunmuyor.

Amerika'nın liderliğinde hazırlanan, Ay keşfine ve Ay kaynaklarının kullanımına ilişkin ilkelerin yer aldığı Artemis Anlaşması'na 27 ülke imza attı. Çin ve Rusya ise imzacı ülkeler arasında yer almıyor.

Ay'ın güney kutbuna inmek neden zor?

Ay'a yapılması planlanan bazı inişler başarısızlıkla sonuçlandı. Son olarak Rusya'nın Ay'ın güney kutbuna inmesi için geliştirdiği Luna-25 adlı aracı Pazar günü Ay yüzeyine yaklaştığında kontrolden çıkarak yüzeye çarptı.

Daha önceki Ay misyonlarının hedeflediği ekvator bölgesinden uzak olan güney kutup bölgesi, çok sayıda krater ve derin hendeklerle kaptı.

Amerika ve Çin'in de Ay'ın güney kutbuna planladığı misyonları bulunuyor.