Ekşioğlu Soyağacı Hakkında Yakup Ekşi İle Bir Söyleşi

Trabzon Pontus Rum Devletinin 1461 yılında fethedilmesi sonrası bölgedeki Müslüman nüfusun artırılması çalışmaları çerçevesinde bir rivayete göre Konya Karaman'da, bir başka rivayete göre Toros'larda ikamet etmekte olan Ekşioğlu ailesi Trabzon Dernekpazarı ilçesine bağlı Kondu nahiyesine yerleştirilmiştir. Zaman içinde ailenin nüfusunun artması ve coğrafi koşulların nüfus için yeterli gelmemesi nedeniyle ailenin büyük bir kısmı Rize iline bağlı İkizdere ilçesine, bir kısmı Rize iline bağlı Ardeşen ilçesine, bir kısmı Ordu iline bağlı Mesudiye ilçesine ve bir kısmı da Giresun iline bağlı Alucra ilçesine göç etmişlerdir (1550 - 1700 arası). İkizdere ve Ardeşen ilçelerine yapılan göç 17.yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşmiştir. Nitekim 1789 yılında Rusya’nın Kafkasya’daki Soğucak ve Anapa şehirlerine saldırma ihtimaline tedbir olması açısından bölgedeki ayanlardan toplanan askerler arasında Osmanlı Devleti tarafından Ekşioğlu ailesinden istenen 200 asker de mevcuttur. Bazı zamanlar istenen asker sayısı 2000’e kadar çıkabilmektedir. 1789 yılında bu güce erişen ailenin muhtemelen en geç 1650 ile 1700 arasında bölgeye yerleşmiş olması gerektiği değerlendirilmektedir.

18. Yüzyılın ikinci yarısında (1750 – 1800) İkizdere’den Ordu iline bağlı Mesudiye kazasına bir göç gerçekleşmiştir. Hacı İbrahim Ağa’nın oğlu olan Ali Ağa'nın oğlu Memiş Ağa'nın torunu Sadullah ailesi ile birlikte Mesudiye’ye bağlı Kışlacık köyüne yerleşmiş ve bu tarihten sonra Mesudiye ilçesindeki Ekşioğlu ailesi var olmaya devam etmişlerdir. 19. Yüzyılın ikinci yarısında (1750 – 1800) ise yine İkizdere’den Giresun ilinin Alucra kazasına Ekşizade Osman Efendi ailesi ile birlikte göç etmiştir. Ekşizade Osman Efendi, Hicaz topraklarında görev yapan Asakir-i Mansure-i Muhammediye ordusunun tabur imamlığını yapmış, vazife sonrası Alucra’ya yerleşmiştir. Daha ziyade Rum nüfusu bulunan Alucra köyüne kalabalık bir aile olarak yerleşen Osman Efendi, Alucra’ya kaza statüsü kazandırmış ve kazanın kadılığı görevini icra etmiştir.

17. Yüzyılda İkizdere ilçesine taşınan Mehmet Ağa’nın oğlu Hacı İbrahim Ağa'nın (Bir başka rivayete göre Kör İbrahim Ağa) dokuz tane oğlu olmuş, rivayete göre oğullarının her birisini İkizdere'nin farklı köylerine yerleştirmiştir. İkizdere'nin o zamanlardaki isminin Kura-i Seba (Yedi Köy) olduğu bilinmektedir. Hacı İbrahim Ağa'nın oğulları şu şekildedir;

Ali Ağa, Hasan Ağa, Küçük Ahmet Ağa, Mahmut Ağa, Memiş Ağa, Mustafa Ağa, Yakup Ağa, Hüseyin Ağa ve Osman Ağa

Günümüzde aile fertleri, kökenlerini Hacı İbrahim Ağa'nın oğullarına göre ifade etmektedirler. (Ali Ağalardan... Mustafa Ağalardan...vb.) Hacı İbrahim Ağa’nın doğum tarihi bilinmemekle beraber 1780 yılında vefat ettiği bilinmektedir. Kabri, Eski adı Koylav olan Bayırköy Camii'nin yanında bulunmaktadır.

Ekşioğlu ailesinin günümüzde çok kalabalık olması, soyadı kanununda "Zade" ibaresi kaldırıldığı esnada, Mustafa Kemal Atatürk'ün özel izni ile Ekşioğlu ailesine tanınan imtiyaz dolayısıyladır. Osmanlı zamanında Ekşizade olan aile ismi, Cumhuriyet döneminde Ekşioğlu ya da yalnızca Ekşi olarak devam etmiştir. Atatürk'ün bu imtiyazında, Ekşioğlu ailesinin kurtuluş savaşı için teçhizatıyla tahsis ettiği 300 asker ve diğer fedakarlıkları etkili olmuştur. Bununla beraber, Ardeşen'deki aile fertlerinin bir kısmı soy isimlerini değiştirmiş ve Albayrak, Bayraktar, Eryılmaz gibi soy isimleri almışlardır. Bunun gibi kırka yakın soy ismi mevcuttur.

Ekşioğlu Vakfı Meclisi, 1997 yılında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından Çankaya Köşkü'nde kabul edilmiş; kabulde, ailenin nüfusunun 300 bin üzerinde olduğu bizzat Cumhurbaşkanı tarafından ifade edilmiştir. Günümüzde bu rakamın 350 Bin civarında olduğu tahmin edilmektedir.

1940'lı yıllardan itibaren Rize'den İstanbul ve çevresi başta olmak üzere Türkiye'nin tüm bölgelerine yayılan ailenin bir kısmı da yurt dışında yaşamaktadır. Halihazırda ailenin büyük kısmı İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Ordu, Erzurum ve Rize'de yaşamaktadır. İstanbul Çekmeköy ilçesinde Ekşioğlu Mahallesi ve aynı zamanda Ekşioğlu mezarlığı bulunmaktadır. Ailenin İstanbul’da yaşayan fertleri özellikle Anadolu yakası ilçelerinde yaşamaktadırlar.

Türkiye'de çok sayıda inşaatlara imza atan ailenin önemli bir kısmı bu sektörde faaliyet göstermektedir. Ailenin bugüne kadar inşa etmiş olduğu konut sayısı 1 Milyonun üzerindedir.

Aile Kökeni

Ekşioğlu ailesinin kökeni, Oğuz Türkmen boylarından Bayındır boyudur.^[4]

Aile Vakfı

Ekşioğlu ailesini temsil eden en büyük yapıdır. Ekşioğlu Vakfı Resmi Gazete’nin 15 Haziran 1991 tarih ve 20902 sayılı nüshasında yayınlanarak resmen kurulmuştur. Kurucular Kurulu 69 kurucu üyeden oluşmuştur. Vakıf, başkan Hasan Ekşi döneminde İkizdere Ovit yaylasında Ovit Yayla Şenliklerini başlatmış ve her yılın Ağustos ayında şenlikleri düzenlemeye devam etmektedir. Vakfın yayın organı Ekşioğlu Vakfı Dergisidir. Derginin ilk sayısı Mayıs 1996 tarihinde yayınlanmış ve günümüze kadar yayınlanmaya devam etmektedir.

İlgili Haber